Ağız temizliği konusu düşünüldüğünün aksine oldukça geniş bir kavramdır. Zira ağız temizliği; diş temizliği, diş bakımı, dil temizliği ve ağız içi temizliği gibi farklı bölümlerden oluşur. Sağlıklı ve güçlü dişlere sahip olmak, diş eti enfeksiyonları ve hastalıklarından uzak durmak, ağız kokusunu önlemek için ağız hijyeninin sürekliliğinin sağlanması önemlidir. Diş ile birlikte dilin üzerindeki katmanların, diş etlerinin ve ağız içinin temizliği de önemli bir husus olarak karşımıza çıkmaktadır.
Ağız sağlığı öncelikle, yemek yenildikten sonra başlar. Genel olarak da çocukluktan bu yana alışılagelen bir şekilde dişlerin fırçalanması da yemek yendikten hemen sonra yapılır. Dil ise; mikroorganizmaların üremesine oldukça elverişli bir ortama sahiptir. Özellikle oksijenin olmadığı durumlarda mikroorganizma üremesine son derece elverişli olan dil bölgesi, temizliğinin düzenli aralıklarla yapılmaması durumunda pek çok soruna yol açabilmektedir.
Yemeklerden Sonra Ağız Temizliği
Yemek yedikten hemen sonra özellikle dilin üzerinde mikroorganizmalar üremeye başlar. Yemekten kalan parçalar ile beslenen bu mikroorganizmalar, kısa süre içerisinde çoğalırlar. Bu noktada ağız temizliğinin önemi bir kez daha ortaya çıkmaktadır. Zira yemeklerden sonra diş fırçalamak ve ağız temizliğine dikkat etmek bu bakterilerin üremesini durdurur. Dil üzerinde ve ağız içinde oluşabilecek olan bu bakteriler, aşağıdaki sorunlara sebep olabilmektedir:
- Ağız kokusu
- Diş iltihabı
- Diş eti iltihabı
- Dilde tat kaybı
- Boğaz enfeksiyonu
Görüldüğü üzere ağız temizliliğinin yapılmaması beraberinde pek çok önemli sorunu da getirmektedir. Düzenli ve doğru bir şekilde ağız temizliğinin yapılması ile ağızdaki bakterilerin sebep olabileceği pek çok sorun da önlenir.
Ağız Temizliği Nasıl Yapılmalıdır?
Ağız temizliği periyodik aralıklarla yapılması gerekli olan bir temizliktir. Gün içerisinde en az iki kez dişlerin fırçalanması ağız temizliği konusunda bilinen en etkili yöntemdir. Dişlerin sabah ve gece yatmadan önce birer kez fırçalanması en ideal olanıdır. Öğle yemeğinden sonra da üçüncü kez fırçalama yapılabilir ancak dişlerin bir günde üçten fazla fırçalanması diş etlerinde zarara yol açabileceğinden tavsiye edilmemektedir.
Diş fırçalama süresi en az 2 dakika olmalıdır. Ağzı dört bölüme ayırarak ve her bölüme 30 saniye vererek dişleri fırçalamak süreyi tamamlamaya yardımcı olmaktadır.
Dişleri fırçalarken fırça, dişe 45 derecelik açı ile değdirilmelidir. Arka dişler üzerinde de fırça ileri geri ve sağa sola doğru yatay hareket ettirilmelidir. Her bir diş, 10-15 kez nazik ve dairesel hareketlerle fırçalanmalıdır. Aşırı agresif fırçalama, dişlere zarar verebilir. Dişlerin dış yüzeyi, çiğneme ve iç yüzeyleri iyice fırçalandıktan sonra fırçalama tamamlanır.
Ayrıca ağız temizliği sırasında diş etlerinin de temizlenmesi önemli bir husus olarak karşımıza çıkmaktadır. Dişler fırçalandıktan sonra diş etlerinin daha hafif hareketlerle fırçalanması gerekmektedir.
Diş ve diş etlerinden sonra dilin üzerinin temizlenmesi ile ağız temizliği devam etmelidir. Dişler fırçalandıktan sonra arkadan öne doğru olacak şekilde dil de fırçalanmalıdır. Dil temizliğinin en önemli kazanımı, ağız kokusunun önlenmesidir.
Dişleri fırçalama, diş ipi kullanma, dili kazıma ve sonrasında ağız içini yıkama ile ağız temizliği tamamlanmalıdır. Bu esnada ağız gargarası yapılabilir. Özellikle uyurken dişleri bakterilerden korumak için yatmadan önce gargara yapılması etkili olmaktadır.
Diş temizliğinin doğru ekipmanlar ile yapılması da önemlidir. Ağza kolayca sığan, yumuşak kıllı bir fırça kullanılmalıdır. Fırçanın her 3-4 ayda bir değiştirilmesi gerekir. Kılları daha çabuk yıpranan bir fırçanın daha önce değiştirilmesi faydalı olacaktır. Diş hekimleri tarafından onaylanan diş macunları ile iyi bir fırça ağız temizliğinin en önemli bileşenleridir.
Tek başına diş temizliğine özen gösterip dil veya diş eti temizliğini önemsememek sağlıklı bir ağzın oluşmasına engel olmaktadır. Ağız temizliğinin diş, dil, diş eti ve ağız içi bölgesi temizliğini kapsadığının farkında olarak ağız temizliği konusunda çok daha bilinçli olunması ve ağız temizliğine özel bir önem gösterilmesi gerekmektedir.