Anne Sütünün Önemi
1991 yılından bu yana Sağlık Bakanlığı’nca annelerin bebeklerini emzirmeleri için birçok teşvik programı yürütülmektedir. Her geçen gün yapılan araştırmalara ve var olan istatistiklere bakıldığında bir bebek için anne sütünden daha faydalı bir besin olmayacağı saptanmıştır. Her yıl neredeyse 1 milyondan fazla bebek ve çocuk anne sütüyle beslenemediği için ishal, üst solunum enfeksiyonları gibi sebeplerle vücuttaki bağışıklık sisteminin zayıf olmasından kaynaklı olarak kaybedilmektedir. Buradan da anlaşılacağı üzere anne sütü bir bebek için hayati derecede önem taşımaktadır.
1 ve 7 Ekim tarihleri arası dünya emzirme günü olarak kabul edilmekte olup anne sütünün bir bebek için ne derece mühim olduğu annelere ve anne adaylarına sağlık kurumlarınca ve medya aracılığıyla anlatılmaktadır. Bununla birlikte, bazı kadın gruplarında emzirme oranı % 30 gibi düşük seviyelerde seyretmektedir. Bazı kadınlar emzirmeyi beceremezken bazıları da emzirmeyi tercih etmemektedir. Ancak yapılan araştırmalar emzirmenin hem annenin hem de bebeğinin sağlığına büyük yararı olduğunu göstermektedir.
Anne Sütünün Faydaları
Bebeğin zihinsel, bedensel ve ruhsal olarak gelişimini ciddi boyutta etkileyen anne sütü bebek için oldukça faydalıdır. Bu faydalar aşağıdaki şekilde açıklanabilir:
- Bebeğin ilk besini olan anne sütü bebeğin dünyaya gelmesinden itibaren onun bağışıklık sistemini ilk güçlendiren etken olarak kabul edilmektedir. Anne sütünde bebeğin virüsleri ve bakterileri savuşturmasına yardımcı olan antikorlar bulunur. Bu antikorlar, bebeğin burun, boğaz ve sindirim sisteminde koruyucu bir tabaka oluşturarak bebeğin hastalanmasını önler. Anne sütü almayan bebeklerin enfeksiyon gibi sağlık sorunlarına karşı daha savunmasız olduklarını gösteren çok sayıda çalışma bulunmaktadır.
- Anne sütü kullanan bebeklerin hayatlarının ilk safhalarında anne sütü kullanmayan bebeklere göre daha az ishal olduğu, ilerleyen yaşlarında da alerjik reaksiyonlara yakalanma risklerinin daha düşük olduğu saptanmıştır.
- 6 ay veya daha uzun süre anne sütü ile beslenme, çocukluk çağı lösemisi riskinde % 15-20’lik bir düşüş sağlamaktadır.
- 6 ay emzirilen bebeklerde, orta kulak iltihabı, ciddi soğuk algınlığı, kulak veya boğaz enfeksiyonu oluşma riski daha düşük ihtimaldir.
- Anne sütü, bebeğin ilk aşısı olarak kabul edilmektedir.
- Anne sütü alan bebeklerin anne sütü kullanmayan bebeklere oranla daha az pişik ve kabız oldukları gözlenmiştir.
- Anne sütü bebeğin ilk 6 ay içerisinde alması gereken bütün proteinleri, vitaminleri ve mineralleri içerisinde barındırarak bebeğin yaşamını kolaylaştırmaktadır.
- Anne sütü, bebeğin sağlıklı kilo alımını teşvik eder ve çocuklukta obeziteyi önlemeye yardımcı olur. Araştırmalar, anne sütü ile beslenen bebeklerde obezite olma oranlarının, mama ile beslenen bebeklere kıyasla % 15-30 daha düşük olduğunu göstermektedir. Emzirmenin her ayı, çocuğun gelecekteki obezite riskini % 4 oranında azaltır. Dolayısıyla emzirme süresi de önemlidir.
- Yapılan bazı çalışmalar, anne sütü ile beslenme ve bebeklerin beyin gelişimi arasında paralellik olabileceğini göstermektedir. Bu durum, emzirme ile ilişkili fiziksel yakınlık, dokunma ve göz temasından kaynaklanmaktadır. Araştırmalar, anne sütü alan bebeklerin daha yüksek bir zekaya sahip olduklarını ortaya koymaktadır. Buna paralel olarak yaşlılıkta da davranış ve öğrenme ile ilgili problemlerin düşük olduğu gözlenmektedir.
- Anne sütü, bebeğe faydalı olduğu kadar anneye de faydalıdır. Emzirme, kadınları kansere ve çeşitli hastalıklara karşı uzun süre koruma sağlayan bir ilaçtır. Bir kadının emzirmek için harcadığı toplam süre, göğüs ve yumurtalık kanseri riskindeki azalmayla doğru orantılıdır. Yaşamları boyunca 12 aydan fazla emziren kadınların hem göğüs hem de yumurtalık kanserine yakalanma riski emzirmeyen kadınlara göre % 28 daha düşüktür.
- Yakın zamanda yapılan çalışmalar, emzirmenin, kalp hastalığı ve diğer sağlık sorunları riskini artıran metabolik sendroma karşı koruyucu olabileceğini de göstermektedir. Yaşam boyu 1-2 yıl emziren kadınların, yüksek tansiyon, kalp hastalığı ve tip 2 diyabete yakalanma riski % 10-50 daha düşüktür.
Her Bebeğe Özel Anne Sütü
Yapılan araştırmalar göstermiştir ki her anne kendi bebeğine özgü olarak anne sütü salgılamaktadır. Annenin vücudu, 9 ay 10 gün rahminde taşıdığı bebeğinin ihtiyacına uygun olarak anne sütü salgılar. Anne sütünün içeriği üzerinde gerçekleştirilen araştırmalar, bebeğin sabah ve akşamki ihtiyacına göre de anne sütünün içeriğinin değiştiğini ortaya çıkarmıştır. Ayrıca araştırmalar bebeğin ayına göre de sütün içeriğinin değiştiğini gözler önüne sermiştir. Yani bebek 1 aylık iken anne sütünün içeriğiyle 4 aylıkken anne sütünün içeriği birbirinden farklılık göstermektedir.
