Uyku Felci Nedir?
İnsan beyni çok karışık, anlaşılması güç, hem vücudu hem de psikolojiyi etkileyen bir organ olarak görülmektedir. Özellikle bilim dünyası beynin yapısı ve çalışma sistematiği ile ilgili kapsamlı çalışmalar yürütmektedir. Beyinle ilgili araştırılan konulardan bir tanesi de halk arasında karabasan olarak bilinen uyku felci durumudur. Uyku felcinin en basit açıklaması, uyku sırasında beynin uykudan uyanması ancak vücudun uyanmaması şeklinde ifade edilmektedir. Uyku felci, toplumda %15 oranında görülmektedir.
Uyku Felcinin Belirtileri Nelerdir?
Beynimiz farklı görevleri yerine getiren farklı bölümlerden oluşmaktadır. Uyku ve rüya ile ilgili olan beyin bölümü sadece uyku anında devreye girmekte ve çalışmaktadır. Uyku halinde beynin diğer kısımları olan koklama, görme ve duyma gibi bölümleri çalışmamaktadır. Bu sebeple, insan uykuda gözünü açsa dahi göremeyecektir. Bu bölüm ve fonksiyonların belirli bir çalışma sistematiği bulunmaktadır.
Uyku felci olarak adlandırılan durumda ise bu çalışma sistematiğinde sorunlar yaşanmaktadır. Uyku felci durumunda kişi uyanır, etrafı görür, göz kapaklarını kırpabilir, gözlerini hareket ettirebilir fakat kafasını hareket ettiremez, etraftaki sesleri ve konuşulanları duyar fakat konuşamaz, kişi istemsiz bir şekilde normal olarak nefes almaya devam eder fakat derin nefes alamaz ve vücudunu hareket ettiremez. Uyku felci esnasında kişi korkar, terler ve kişinin kalp atışları hızlanır. Kalp atışının hızlanması sebebiyle kişi derin nefes almak ister fakat normal nefes alıp vermenin dışına çıkamadığı için kişi boğulma hissine kapılır. Kişi uyku felci esnasında birisinin gelerek kendisine dokunmasını, kendisini kıpırdatmasını ve bu işkencenin son bulmasını ister. Gerçekten de birisi kendilerini kıpırdattığında ya da yatakta herhangi bir oynama meydana geldiğinde uyku felci durumu son bulmaktadır. Uyku felci genellikle 15 – 60 sn, bazı durumlarda birkaç dakika, çok ender durumlarda 4-5 saat sürebilmektedir.
Uyku Felci Nasıl Tedavi Edilir?
Uyku felci rahatsızlığının tedavi edilebilmesi için öncelikle bu durumu tetikleyen nedenlerin tespit edilmesi gerekmektedir. Kan dolaşımında meydana gelen düzensizlikler ve psikolojik gerginlikler uyku felcini tetikleyen en önemli iki ana faktör olarak karşımıza çıkmaktadır. Sırt üstü yatmak, farklı ortamlarda uyumak, aşırı yorgunluk, narkolepsi (gündüz aşırı uyuma eğilimi) jetlag, uyku hapları, uyku düzeni bozuklukları ve aşırı stres uyku felcine sebep olan en sık etkenler arasında yer almaktadır. Bu faktörler ortadan kaldırıldığında dahi uyku felci sık olarak devam ediyorsa, bu durumda doktor kontrolünde ilaç tedavisi uygulanabilir. İlaç tedavisi, hastalar üzerinde genellikle olumlu sonuçlar vermektedir.
Bilimsel olarak kabul edilmese de, uyku felci rahatsızlığına duyu ötesi varlıkların sebep olduğuna da inanılmaktadır. Uyku felcini sık olarak yaşayan Müslüman kişiler, uyku felci esnasında Fatiha duasını okumaya başladıklarında, henüz dua bitmeden uyku felcinin son bulduğunu tecrübe etmişlerdir.
